POL-SKI Instruktor zawodowy etap 4 szkolenia – poziom 6 Polskiej Ramy Kwalifikacji
POL-SKI Instruktor Zawodowy
Etap 4 szkolenia SITN – poziom 6 Polskiej Ramy Kwalifikacji
Kompetencje i uprawnienia
1. Potwierdzone kompetencje do samodzielnego prowadzenia zajęć w zakresie freeride’u
(nauczania jazdy pozatrasowej w różnych warunkach śniegowych i terenowych)
na zorganizowanych terenach narciarskich oraz poza nimi – w tzw. zonach freeride’owych
(z wyłączeniem terenów, na których lokalne prawo na to nie pozwala).
2. Prawo do otrzymania karty zawodowej (legitymacji): POL-SKI Instruktor Zawodowy.
3. Prawo przystąpienia do ISIA.
4. Prawo startu w Mistrzostwach Polski Instruktorów.
5. Prawo do przystąpienia do Common Training Test (CTT) zgodnie z Rozporządzeniem
KE (UE) 2019/907.
6. Prawo do przystąpienia do ISIA Testu (GS).
7. Prawo i obowiązek do okresowych doszkoleń (uczestnictwa w unifikacji IZ).
Kwalifikacja Instruktora Zawodowego i wynikające z niej prawa w ujęciu
międzynarodowym
Posiadanie kwalifikacji POL-SKI Instruktor Zawodowy uprawnia do:
● wykupienia znaczka ISIA;
● przystąpienia do europejskiego Wspólnego Testu Kształcenia (I cz. CTT – technicznej oraz
II cz. CTT – bezpieczeństwa);
● przystąpienia do Testu Technicznego ISIA (GS)* i wraz z jego zaliczeniem nabycie prawa do
Karty ISIA (ISIA Quality Standard Black Level).
*Zgodnie z decyzją Walnego Zebrania Członków ISIA 7 kwietnia 2025 r. w Vail, Kolorado zaliczenie
części technicznej CTT (GS) jest równoznaczne z zaliczenie Testu Technicznego ISIA.
Wymagania, aby otrzymać legitymację: POL-SKI Instruktor Zawodowy
Na szkolenie Instruktorów Zawodowych składa się:
1) Kurs lawinowy organizowany przez SITN ukończony nie wcześniej niż 3 sezony wstecz lub
zorganizowany przez inny podmiot, którego program szkolenia uwzględnia poniższe bloki
tematyczne:
• detektory cyfrowe trzyantenowe z funkcją markowania,
• poszukiwanie z markowaniem 2 zakopanych skrzynek,
• testy grupowe 1 i 2-torowe,
• pierwsza pomoc,
• praca w zespole na lawinisku (pomoc partnerska),
• zarządzanie ryzykiem,
• definicje: stopnie lawinowe, komunikat lawinowy, niwologia, czynniki lawinotwórcze.
Z odbycia tego szkolenia zwolnieni są czynni ratownicy TOPR i GOPR (po przedstawieniu
zaświadczenia szefa wyszkolenia danej grupy regionalnej o odbyciu szkolenia zgodnego
z wymaganiami SITN – nie dalej niż 3 sezony wstecz), czynni przewodnicy wysokogórscy oraz
czynni instruktorzy narciarstwa wysokogórskiego PZA.
2) Centralny Kurs Instruktora Zawodowego – 7 dni na śniegu poprzedzonych egzaminem
selekcyjnym (1 dzień).
3) Sprawdzian sportowy / krajowe kryterium sportowe w GS.
Kurs lawinowy SITN
Celem kursu jest nabycie podstawowych umiejętności posługiwania się sprzętem do działania
w zagrożeniu lawinowym (detektor, sonda, łopatka, plecak wypornościowy) oraz nabycie umiejętności
tzw. pomocy koleżeńskiej w zaistniałym wypadku lawinowym.
Liczba godzin na śniegu: 12 godz.
Liczba godzin na wykładach: 6 godz.
Liczba dni na śniegu: 2 dni
Liczba dni zajęć teoretycznych: 2 dni
Dzień 1
Wykłady (3 godz.):
● Krzywa szans przeżycia w lawinie
● ABC lawinowe
● Fazy poszukiwań detektorem lawinowym - zasypanie pojedyncze
● Techniki sondowania
● Techniki odkopywania
● Pierwsza pomoc w zaistniałych wypadkach lawinowych
● Hipotermia
Dzień 2
Zajęcia praktyczne w terenie (6 godz.):
● test grupowy detektorów – jedno i dwutorowy
● poszukiwanie detektorem lawinowym - zasypanie pojedyncze płytkie i głębokie
● techniki sondowania
● odkopywanie ofiar wypadku lawinowego
● postępowanie z osobami wydobytymi spod śniegu – pierwsza pomoc
Wykłady (3 godz.):
● Definicje stopni zagrożenia lawinowego
● Komunikat lawinowy – przesłanie i interpretacja
● Fazy poszukiwań detektorem lawinowym - zasypanie wieloosobowe
● Techniki sondowania w grupie zorganizowanej
● Techniki odkopywania w grupie zorganizowanej
● Zarządzanie grupą w zaistniałym wypadku lawinowym
Dzień 3
Zajęcia praktyczne w terenie (4 godz.):
● test grupowy detektorów – jedno i dwutorowy;
● poszukiwanie detektorem lawinowym – zasypania wieloosobowe płytkie i głębokie;
● techniki sondowania w grupie zorganizowanej;
● odkopywanie ofiar wypadku lawinowego w grupie zorganizowanej;
● pozorowana akcja lawinowa.
Egzaminy końcowe (2 godz.):
● Test grupowy detektorów – jedno i dwutorowy.
Zaliczenie zadania polega na prawidłowym przeprowadzeniu testu detektorów jedno i
dwutorowego, dla grupy co najmniej trzech osób z wykorzystaniem funkcji detektora „group
check”.
● Poszukiwanie detektorem dwóch zasypanych.
Zaliczenie zadania polega na prawidłowym odnalezieniu dwóch zasypanych w czasie
krótszym niż 8 min na polu lawinowym o wymiarach 100 x 100 metrów. Głębokość zasypania
każdego z detektorów ma wynosić ok.1m.
● Pozorowana akcja lawinowa.
Zaliczenie zadania polega na prawidłowym przeprowadzeniu przez grupę pozorowanej akcji
lawinowej.
Wymagania sprzętowe – egzaminu selekcyjnego do CKIZ oraz CKIZ
1. narty freeride'owe lub freetourowe
2. wiązania freeride'owe lub skiturowe ze skistoperem umożliwiające podchodzenie
3. buty freetourowe lub freeride’owe z funkcją podejścia
4. foki (dopasowane z dobrym klejem; rekomendowane jest posiadanie pary fok zapasowych)
5. harszle (kompatybilne z wiązaniami i nartami)
6. kije (najlepiej składane) z talerzykami o średnicy przynajmniej 10 cm;
7. kask przeznaczony do freeride'u/freetouru (kaski zjazdowe spełniają te kryteria)
8. plecak wypornościowy z możliwością przypięcia nart (rekomendowane są plecaki
wypornościowe z elektronicznym systemem poduszek powietrznych)
9. ABC lawinowe:
● cyfrowy detektor lawinowy trzyantenowy z funkcją markowania (baterie 100%) +
zapasowe baterie;
● metalowa łopata lawinowa – najlepiej z wysuwanym styliskiem;
● sonda lawinowa aluminiowa (min. długość 240 cm)
10. osobista apteczka z folią NRC
11. gogle
12. okulary przeciwsłoneczne UV
13. czołówka z zapasowymi bateriami
14. raki – absolutnie nie do wspinaczki lodowej/mikstowej – nie monopoint (!)
15. czekan skiturowy lub turystyczny (max dł. 60cm) – absolutnie nie do wspinaczki lodowej czy
mikstowej (!)
16. kompas
17. mapa topograficzna terenu, na którym będzie realizowany kurs, w skali 1:25 000
18. ołówek
Za kompletność i stan techniczny sprzętu odpowiada uczestnik kursu.
Egzamin Selekcyjny do CKIZ
• Weryfikacja wymaganego na CKIZ wyposażenia pod kątem kompletności oraz sprawności.
• Podejście z limitem czasowym wg standardu 300 m przewyższenia/1h.
• Przepinka z limitem czasowym 10 min.
• Bezpieczny zjazd techniką dostosowaną do terenu i warunków śniegowych.
• Test grupowy jednotorowy.
Niezaliczenie któregokolwiek z elementów egzaminu selekcyjnego oznacza brak możliwości
dopuszczenia do CKIZ.
Wynik Egzaminu Selekcyjnego CKIZ jest ważny w sezonie jego zaliczenia oraz kolejnym.
Centralny Kurs Instruktora Zawodowego
7 dni na śniegu
Program CKIZ
Teoria
● ABC lawinowe + testy grupowe detektorów + poszukiwanie przy użyciu detektorów, kopanie,
sondowanie.
● Szanse przeżycia w lawinie + typowe urazy + hipotermia + wezwanie pomocy.
● Definicje stopnia zagrożenia lawinowego + problemy lawinowe + komunikat lawinowy.
● Niwologia + czynniki lawinotwórcze.
● Podstawy pracy z mapą.
● Elementy nawigacji (mapa, kompas) + planowanie wycieczki w terenie (zwrócenie uwagi
na miejsca krytyczne na mapie).
● Zarządzanie ryzykiem w warunkach zagrożenia lawinowego (metoda filtra 3x3, Bierdeckel,
metoda redukcji wg Muntera).
Praktyka
● Pomoc partnerska: praca z detektorem, sondowanie, kopanie.
● Zarządzanie grupą na lawinisku + postępowanie z osobą wykopaną spod śniegu.
● Zajęcia techniczne:
– raki, czekan + hamowanie czekanem,
– podchodzenie, schodzenie, zakosy,
– „przepinki” + sprawdzenie zapięcia wiązań w grupie,
– sprawdzenie stanu gotowości plecaków i detektorów,
– elementy freeride’u: ześlizgi, zmiana kierunku w stromym terenie (obskoki), skok terenowy,
skręt STOP.
● Wycieczka pod kątem rozpoznawania zagrożeń lawinowych w terenie.
● Zarządzanie grupą i ryzykiem podczas prowadzenia zajęć w terenie zagrożonym lawinami.
Egzamin
Egzamin przeprowadza kadra kursu z członkami Komisji Egzaminacyjnej SITN.
Egzaminy realizowane są przez cały czas trwania kursu.
Egzaminy praktyczne, pisemne i ustne (ocena od 0 do 10 pkt., suma min. 67.5 pkt. na 90 możliwych
do zdobycia):
● Test grupowy detektorów (jedno i dwutorowy) oraz plecaków wypornościowych.
● Detektory – poszukiwanie zakopanych skrzynek.
● Pomoc partnerska w wypadku lawinowym.
● Planowanie freeride’u (teoria).
● Przeprowadzenie w terenie grupy na podstawie zaplanowanego w czasie egzaminu
teoretycznego freeride’u z krótkim podejściem, zarządzanie grupą.
● Technika: zaprezentowanie krótkiego podejścia na fokach, przepinka, zjazd w terenie z techniką
adekwatną do terenu i warunków śniegowych.
● Zdolności komunikacyjne – przekazywanie informacji oraz przyjmowanie informacji. zwrotnej.
● Rozumienie zagrożeń w regionach wysokogórskich – strategia i taktyka zarządzania grupą
w trudnych warunkach lawinowych, śniegowych, pogodowych i terenowych.
● Umiejętność oceny i zrozumienia pokrywy śnieżnej.
● Egzamin z prowadzenia zajęć na śniegu w nowożytnym języku obcym (preferowany
j. angielski).
Egzamin poprawkowy
Możliwy jest podczas egzaminu końcowego podczas CKIZ w kolejnym sezonie lub kursu lawinowego
lub skiturowego w tym samym sezonie jedynie w przypadku nie osiągnięcia wymaganej oceny
7.5 punktu maksymalnie z 2 części egzaminu oraz uzyskania końcowego wyniku na poziomie minimum
60 punktów na 90 możliwych do zdobycia. Wynik końcowy poniżej 60 pkt. lub niezaliczenie więcej niż
3 części egzaminu na poziomie 7.5/10 pkt. skutkuje powtórzeniem całego kursu.
Dokumentacja końcowa
Do Biura SITN dostarczyć:
● kartę zaliczeniową,
● opinię o Asystentach odbywających staż.
Praktyka zawodowa
Co najmniej 3 lata po 2 tygodnie – łącznie 6 tygodni. Praktykę można odbywać w Licencjonowanych
Szkołach Narciarskich oraz podmiotach prowadzących działalność gospodarczą z zakresu
pozaszkolnych zajęć edukacyjnych potwierdzoną odpowiednimi wpisami do rejestru CEIDG.
Potwierdzeniem odbycia praktyki jest ujęcie danej osoby w rocznym sprawozdaniu z działalności LSN
lub zaświadczenie wystawione przez osobę reprezentującą firmę będącą organizatorem turystyki
i zatrudniającą instruktora.
Sprawdzian sportowy GS do stopnia IZ
(krajowe kryterium sportowe GS)
● próg zaliczeniowy: uzyskanie 8 pkt. wg „Zasad ogólnych”;
● wytypowane zawody: Mistrzostwa Polski Instruktorów i ew. inne wskazane przez Komisję
Egzaminacyjną SITN i zatwierdzone przez Zarząd SITN.
Instruktor zobowiązany jest do unifikacji co 3 lata, które są warunkiem przedłużenia ważności
uprawnień szkoleniowych IZ.
Wymagania do otrzymania znaczka ISIA
Instruktor zobowiązany jest do unifikacji co 3 lata, które są warunkiem potwierdzenia aktualności
kompetencji szkoleniowych POL-SKI Instruktora Zawodowego (PRK#6) oraz nieobligatoryjnego
członkostwa w ISIA. Wypełnienie tego warunku umożliwia nabycie rocznego znaczka ISIA.
Przynależność do ISIA wymaga ciągłości opłacania składek.
Od sezonu 2023/2024 dokumentami, na których przykleja się ISIA Stamp są nowe plastikowe karty
zawodowe (legitymacje) POL-SKI Instruktor (PRK#5) oraz POL-SKI Instruktor Zawodowy (PRK#6).
Wymagania do otrzymania karty ISIA
Karta ISIA (ISIA Card) jest najwyższym poziomem certyfikacji instruktorów sportów śnieżnych
w ISIA. Dla polskich instruktorów otrzymanie jej jest możliwe po zaliczeniu Testu Technicznego ISIA
w połączeniu z posiadanymi kwalifikacjami: POL-SKI Instruktor Zawodowy (PRK#6).
Test techniczny (ISIA Technical Test)
Parametry trasy i zasady wyliczania czasu obliczeniowego:
• długość trasy – czas bazowy 50 sek. (+/- 10%),
• różnica wysokości: 250 – 400 m,
• ustalający czas: 2 zawodników (mężczyzn) z max. 60 FIS-punktami,
• czas kwalifikujący: 2 zawodników ustalających czas przejeżdża trasę slalomu dwa razy – raz na
początku zawodów, raz na końcu. Czas obliczeniowy jest średnią czasów dwóch przejazdów obu
zawodników. czas kwalifikujący dla kobiet t obliczeniowy + 17,5% czas kwalifikujący dla mężczyzn
t obliczeniowy + 12,5%
Test bezpieczeństwa (ISIA Safety Test)
Kandydat powinien umieć przygotować i przeprowadzić zjazdy pozatrasowe z klientami (bez lodowców
i zjazdów ekstremalnych). Musi umieć posługiwać się niezbędnym ekwipunkiem (kompas,
wysokościomierz, mapa, detektor lawinowy, sonda, łopata lawinowa itd.) oraz znać sposoby
analizowania sytuacji lawinowej umożliwiające mu podjęcie właściwej decyzji. Powinien rozumieć
i interpretować prognozę pogody. Podczas wypadku musi odpowiednio szybko i prawidłowo reagować,
koordynując działania ratownicze i udzielając pierwszej pomocy. Test bezpieczeństwa ISIA odbywa się
podczas Centralnego Kursu Instruktora Zawodowego. Test obejmuje teorię oraz praktykę.
Aktualizacja na sezon 2025/2026 Wytyczne szkolenia str.51-56 Kraków, 18.10.2025 r.